پیش از این گفته بودیم که رهبری ده جمله تعریف می کند تا بتواند یک جمله انتقاد و توبیخ کند.
در این سخنرانی اخیر در جمع مسؤولین این رویه را به خوبی شاهد بودیم. البته بالعکس، یک جمله تعریف کردند برای ده جمله انتقاد!
ابتدا یکی دو جمله ای تعریف کردند و به دولتی ها حق دادند (مثل پنبه ای که قبل از آمپول می زنند تا کمتر درد بگیرد)
فرمودند: هم طرفداران برجام و هم مخالفان آن مبالغه می کنند.
(جالب است که عمده منتقدان برجام چیزی بیشتر از آنچه خود رهبری در این سخنرانی از برجام انتقاد کردند، انتقادی ندارند. و جالب تر اینکه رهبری در بیان محسنات برجام به هیچ دستاورد نقدی اشاره نکردند و فقط به شایدهایی که توقع می رفت برجام فایده داشته باشد، اشاره کردند) فرمودند:
بله، برجام یک نقاط مثبتی دارد، یک نقاط منفیای دارد؛ یک محسّناتی دارد، یک معایبی دارد؛ محسّناتش همان چیزهایی است که ما را وادار کرد و ترغیب کرد که به این مذاکرات رو بیاوریم؛ البتّه میدانید این مذاکرات قبل از شروع دولت یازدهم آغاز شد که بهخاطر همین مُرغِّبات بود؛ یعنی جنبههای محسّناتی به نظر انسان میرسید که البتّه همهی آن محسّنات تأمین نشد، یعنی خیلیهایش تأمین نشد لکن حالا بالاخره یک محسّناتی بود و انسان حس میکرد که ممکن است این فواید وجود داشته باشد. شروع شد این مذاکرات؛ بعد هم که خب، زمان دولت جناب آقای روحانی طبعاً گسترش بیشتری و فعّالیّت بیشتری پیدا کرد؛ محسّنات اینها است...
یک جمله هم فرمودند: طرف سخن من طرفهای غربی است و نه زحمتکشان سیاست خارجه.
بله! درست است که روی سخن به بدعهدی طرفهای غربی بود، ولی ذهن هر انسان عاقلی می رود به این سمت که: آقایون دولتمردان
چطور با آنهمه تذکرات رهبری، غیر قابل اعتماد بودن طرف های غربی را باور نکرده بودند و معامله ای انجام دادند بر پایه ی اعتماد؟ یادمان نرود که از خط قرمزهای رهبری غیر قابل تفسیر و تأویل بودن اسناد مذاکرات بود...
اینجا معایب برجام را از بیان خود رهبری مرور می کنیم:
معایب چیست؟ معایب همان چیزی است که همیشه از آن بیمناک بودیم و تکرار میکردیم و میگفتیم؛ میگفتیم: آقا، اینها بدعهدند، بدذاتند، دبّهدربیار هستند، زیر قولشان میزنند، عمل نمیکنند؛ معایب هم اینها است. خللوفُرَجی وجود دارد در برجام که این معایب میتوانند خودشان را نشان بدهند و اگر این خللوفُرَج بسته میشد، البتّه معایب کمتر میشد یا منتفی میشد...
من آنچه راجع به برجام عرض میکنم، مطلقاً ناظر به این برادران عزیز ما که در مذاکرات شرکت داشتند نیست؛... امّا در مورد خود برجام؛ خود سند -همانطور که عرض کردم- یک خللوفُرَجی دارد، یک زوایای پرابهامی دارد که اینها موجب شده است که دشمن بتواند سوءاستفاده کند، طرف مقابل بتواند از آنها سوءاستفاده کند...
خب وظیفهی طرف مقابل این بود که تحریمها را برطرف کند، برطرف نکرده؛ تحریمها برطرف نشده. بخشی از تحریمها را اینها به یک نحوی برداشتهاند، منتها در عمل برداشته نشده. خب میدانید آنچه محلّ بحث بود تحریمهای ثانویّه بود. تحریمهای اوّلیّه را اینها با کمال قدرت حفظ کردند و این بر روی تحریمهای ثانویّه اثر میگذارد. من خواهش میکنم کسانی که دستاندرکارند توجّه کنند، دقّت کنند؛ مدام نگوییم تحریمها برداشته شده؛ نه، مسئلهی معاملهی بانکها حل نشده و بانکهای بزرگ معامله نمیکنند...
بله، یک تعدادی بانکهای کوچک آمدهاند، امّا برای معاملات -برای قراردادها، معاملات واقعی، سرمایهگذاریها- بانکهای بزرگ باید بیایند به میدان، و نیامدهاند؛ معلوم هم نیست کِی بیایند. این از اشکالات بزرگ است. این طرف آمریکایی این گناه بزرگ را انجام داده، این تخلّف بزرگ را کرده؛ نباید توجیه کنیم کار آمریکاییها را...
قضیّهی بیمهی نفتکشها همینجور است...
ما پیشپرداختهایمان را همینطوری انجام دادیم: ما [غنیسازی] بیست درصد را تعطیل کردیم، فُردو را تقریباً تعطیل کردیم؛ اراک را تعطیل کردیم، اینها پیشپرداختهای ما بوده، حالا باز توقّع دارند. من الان اینجا عرض میکنم -اگر آقای دکتر صالحی(۲۱) حضور دارند- این توقّعاتی را که آنها در زمینهی الیاف کربن که در سانتریفیوژها به کار میرود، یا توقّعاتی که در مورد اندازهگیری آن سیصد کیلو دارند مطلقاً قبول نکنید، زیر بار نروید...
امروز [اگر] ما هم بخواهیم درآمدهای نفتیمان را به دست بیاوریم کار دشواری است؛ هم دشوار است، هم هزینهدار است. پولهایی که در کشورهای دیگر داریم به ما داده نمیشود، نشده...
به قول یارو گفتنی: من دیگه حرفی ندارم...
و در آخر...
راه غلط را از هر کجا برگردی درست است
چقدر واضح می شد حس کرد که رهبری آرزو می کنند که طرف غربی زیر قرارداد بزند تا ما هم از شر این معامله ی پر ضرر و کم فایده خلاص شویم...